Beste Hillary,
U bent presidentskandidate.
Geen geruchten meer. Geen
vermoedens meer. Het is officieel. Een eerste, kleine doch noodzakelijke stap is
gezet. Die kleine stap zal gevolgd
worden door meerdere, grotere stappen.
Want de af te leggen weg naar het Witte Huis is bijzonder lang. Dat weet u.
Dat hoef ik u niet te vertellen. Eerst
moet u het gevecht aangaan om de Democratische nominatie. Dan de strijd om het presidentschap. Pas aan het eind van volgend jaar zullen wij
weten of die eerste stap zal resulteren in uw verkiezing tot presidente van de
Verenigde Staten.
Velen juichten bij het nieuws.
Velen waren door het dolle heen.
Toch was er ook tegenkanting.
Zelfs binnen de eigen partij bleef kritiek niet uit. Zo was er Bill de Blasio, de burgemeester van
New York. Hij had enkele vragen aan
u. Samen met de linkervleugel binnen uw
partij had hij een verlanglijstje opgesteld.
Het aanvaarden van dat lijstje zou bepalen of u al dan niet op hun steun
kon rekenen. De belastingen voor de
hoogste inkomens moeten omhoog. Een
verdere hervorming van de financiële sector is meer dan nodig. De strijd tegen de klimaatopwarming moet echt
aangepakt worden. Lonen en pensioenen
moeten opgetrokken worden. De
arbeidswetgeving moet worden hervormd om zo de positie van de werkers te
versterken. Voorwaar heel wat eisen.
Waarom die bekommernis om een linkse koers in de pers uiten? Waarom
met die kritische kanttekeningen schade toebrengen aan de gewenste eenheid
binnen de partij? Ik dacht dat het eenvoudiger kon. Ik dacht dat het antwoord kon gevonden worden
in uw programma. Eenvoudig te
consulteren op uw persoonlijke website. Een
verkiezingsprogramma, waarin duidelijk staat neergeschreven waarvoor u
staat. Waarin kan gelezen worden hoe u
de toekomst vorm wil geven. Een
programma als neerslag van uw beleidskeuzes.
Dat zou toch duidelijkheid moeten brengen. Dat zou toch een antwoord moeten bieden op de
bezorgdheden van de Blasio en de zijnen.
Een eenvoudige lezing had die bezorgdheid kunnen wegnemen. Of had die bezorgdheid kunnen versterken. Naar de pers stappen had dan misschien
helemaal niet nodig gebleken.
Ik deed die oefening. Ik surfte
naar uw website. Groot was mijn
verbazing. Een verkiezingsprogramma?
Nergens te vinden. Wat ik wel vond, waren
filmpjes. Zoals dat ene filmpje waarin
internationale (ex) politici terugblikken op uw rijk gevulde carrière. Zij blikken terug. Enkel dat doen zij. Vooruitkijken doen zij niet. Of dat andere filmpje waarin Amerikaanse
burgers getuigen over hun leven en vrijblijvend vertellen over hun dromen. Beleidskeuzes? In beide filmpjes bleef ik op
mijn honger zitten.
Die kleine oefening en het bezoeken van uw website leerden mij dat die
hele mediahype rondom uw kandidaatstelling niks te maken had met
beleidskeuzes. Neen, die hype had
helemaal niks te maken met politiek. Het
was een middeltje om u in de markt te zetten.
Want u hebt geld nodig. Veel
geld. Geschat wordt dat de kosten voor
een presidentscampagne al snel zullen oplopen tot een half miljard dollar. Dat is veel.
Heel veel. Daarom moet geld
gezocht worden. Bij donateurs. Grote en kleine donateurs. Met uw vroege kandidaatstelling kan u nu
rustig hengelen naar de inhoud van de Amerikaanse portefeuilles. Het gebrek aan een verkiezingsprogramma is
dan best handig. Zo blijft de vijver,
waarin kan gevist worden, groot. Het
maken van keuzes zou die vijver enkel kunnen inperken. Zou mogelijke donateurs kunnen
afschrikken. Dat zou jammer zijn. Radiostilte over standpunten en keuzes lijkt
dan best wel een handige strategie.
Die absolute vaagheid rondom uw politieke standpunten doet mij
besluiten dat het ambt van president simpele koopwaar is. Neen, mij lijkt het geen roeping te
zijn. Een roeping, waarbij iemand
gedreven wordt door de ambitie de wereld vorm te geven. Dat alles is het niet. Het ambt van president moet gekocht worden
door zo veel mogelijk consumenten. Want
dat is wat kiezers zijn in uw systeem: consumenten. Een team van handige marketingjongens moet
dan de beste weg vinden om die consumenten naar u te leiden. Vaagheid is in het uitstippelen van die weg
dan best handig. Het ene moment kan u de
ene belangengroep naar de mond praten.
Het andere moment kan u een andere belangengroep inschikkelijk
toeknikken. Een uitgeschreven programma
kan dan enkel een obstakel zijn. Uw team
van marketeers plaatst u in de markt. Op
een manier zoals zij zouden doen met om het even welk wasmiddel. Met om het even welke tandpasta. Op basis van marktonderzoek wordt uw plaats
in de markt continu bijgewerkt. Al te
scherpe kantjes worden afgevijld.
Standpunten, waarvan uit onderzoek blijkt dat zij goed scoren en goed
vallen bij een grote meerderheid, worden extra belicht. Uw ‘programma’ fluctueert. Op en neer op populistische golven.
Bovendien sluipt bij afwezigheid van een duidelijk uitgeschreven
programma de onzichtbare hand van de grote donateurs binnen. Met geld kopen zij invloed. Donateurs willen een zekere return on
investment. In dossiers, waarin zij
belang hebben, kunnen zij op die manier uw pen vasthouden bij het schrijven van
wetten. Die niet te ontkennen, gekochte
invloed kan nauwelijks gecontroleerd worden.
Genomen beslissingen kunnen niet afgetoetst worden aan uw
programma. Want dat bestaat niet. Met veel gemak kan u dan stellen dat uw inzichten
in deze of gene materie door de tijd gerijpt zijn. Een handig eufemisme voor beïnvloeding.
Het politieke spel moet het afleggen tegen de nood aan geld. Het politieke spel, waarin standpunten met
elkaar botsen, wordt niet meer gespeeld.
Of nog nauwelijks. Neen, eerst
moet rondgegaan worden met de collectebus.
Dat rondgaan dwong u nu reeds in de arena te treden. Terwijl wij nog iets meer dan anderhalf jaar
te gaan hebben. Anderhalf jaar lang
geeft u uw tegenstanders de mogelijkheid om u neer te sabelen. Zij kunnen u van alles beschuldigen. Allerlei geveinsde maatregelen kunnen zij u
in de mond leggen. U kan niet reageren
met het verwijzen naar uw programma.
Want alweer, dat bestaat niet. U
kan enkel mondeling reageren. Maar u
weet, woorden zijn vluchtig. Enkel
papier blijft.
Beter was het nog even te wachten.
Om pas naar voor te treden met een volledig pakketje: uw
persoonlijkheid, stevig geflankeerd met een volledig uitgeschreven
partijprogramma, waarin u duidelijk de (over)hand had. Dat was beter geweest. Maar dan zou u die broodnodige centjes
mislopen. De race naar het
presidentschap is hard. Is lang en
hard. Toch vraag ik mij af in hoeverre
die race nog in te kaderen valt binnen een optimale werking van een
democratie. Een half miljard dollar voor
het presidentschap? Ik durf dit een bedreiging te noemen voor diezelfde
democratie.
Ik had eenzelfde brief kunnen sturen naar de Republikeinse
kandidaten. Dat had ik kunnen doen. Toch richt ik mij enkel tot u. Omdat ik het goed voorheb met u. Omdat ik voor u toch enige sympathie
koester. Daarom spreek ik enkel tot u.
Ik wens u het allerbeste. En
een uitstekende gezondheid, badend in een optimale conditie. Want dat zal u nodig hebben.
Met vriendelijke groeten.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten