Beste Haruki,
Het boek zou niet te verfilmen zijn.
Of toch zeer moeilijk. Die
kritiek was vaak te horen toen het boek dan toch verfilmd werd. De film heb ik nog niet gezien. Het boek heb ik zopas gelezen. Eén ding kan ik alvast zeggen. Ik begrijp die kritiek niet. Ik begrijp niet waarom critici hieromtrent
hun twijfels uitten.
Ik heb het boek gelezen. Ik had
een heel andere indruk. Tijdens het
lezen kreeg ik steeds beelden doorgestuurd.
Het leek alsof het boek in beelden tot mij praatte. Ik weet dat het bij roken ongezond is. Op sigarettenpakjes wordt het in grote
letters aangegeven. Inhaleren, het mag
niet. Ik heb het toch gedaan. Niet bij het roken, wel bij het lezen. Ik heb uw verhaal geïnhaleerd. Ik heb uw verhaal opgenomen.
Watanabe, het hoofdpersonage uit uw boek, werd tijdens het lezen mijn
beste vriend. Overal volgde ik hem. U zou mij kunnen verdenken van een zekere
volgzame slaafsheid maar dat is het niet.
Volgen, dat is wat vrienden doen.
Zowel letterlijk volgen als figuurlijk volgen. Uit interesse.
Ik ging met hem mee naar de universiteit. Ik volgde de lessen. Hij nam mij mee op zijn nachtelijke uitstapjes. Jawel, ik mocht zelfs mee op zijn seksuele
veroveringstochten. Ik keek weg. Een voyeur kan u mij niet noemen. Dat zou een te zware beschuldiging zijn. Maar ik ging mee, dat kan ik niet ontkennen.
Niet enkel in Tokio liepen wij rond.
Ik mocht met hem mee op bezoek bij zijn vriendinnetje. Zij verbleef in een sanatorium. Op het platteland. Om te herstellen. Haar vriendje had zelfmoord gepleegd. Die zelfmoord had het drietal
uiteengerukt. Had een schaduw geworpen
over de vriendschap. Voor beiden was het
moeilijk een uitweg te vinden. Zij
twijfelen. Zij slingeren voortdurend
tussen de gedachte te gaan voor een relatie of het toch maar te houden op
vriendschap. Een moeilijke keuze voor
jonge mensjes. Want dat is wat ik
continu moet doen, mijzelf eraan herinneren dat de hoofdpersonages uit het boek
nauwelijks twintig jaar zijn. Hun
levensverhaal doet vermoeden dat zij al een eindje verder in het leven
staan. Het lijkt alsof zij te jong zijn
om met dergelijke, moeilijke levensvragen te moeten omgaan.
Als goede vriend neemt Watanabe mij in vertrouwen. Hij vertelt zijn twijfels. Hij drukt die niet weg. Tegenover mij vertaalt hij zijn moeilijke
gevecht met de liefde. Want dat is het
eigenlijke thema van uw boek. Een
liefdesverhaal, dat is wat u eigenlijk vertelt.
Een verhaal met valkuilen. Met
haken en ogen. Een verhaal, dat
ontroert. Ontroert door zijn eerlijke
eenvoud. Maar ook door zijn wrange
pijn.
Er was niet enkel het verhaal.
Er was ook uw land, Japan. Uw
land heeft mij bij het lezen verleid.
Was uw boek dan ook een reisgids? Geenszins. Zo kan uw boek niet gelezen worden. Toch werd mijn nieuwsgierigheid naar uw land
geprikkeld. Door de sfeer, die uw boek
uitademt. Een niet te omschrijven
sfeer. Of toch een sfeer, waarvoor ik de
juiste woorden niet kan vinden. Maar
meestal wakkert dat niet te benoemen iets het verlangen aan. Meestal doet dat de lust tot het ontdekken
ontbranden. Die lust hebt u aangestoken. Die nieuwsgierige lust.
Mijn nonkel was ooit nog missionaris in uw land. Hij was wild van uw land. Hij had daar zijn hart verloren. Wij begrepen die bewondering niet. Of heel misschien deden wij geen moeite om
die bewondering te begrijpen. Ik heb hem
er nooit naar gevraagd. Ik heb nooit
gevraagd waarom hij telkens weer terugging.
Nu kan ik het niet meer. Mijn
nonkel is enkele jaren terug overleden.
Maar heel misschien heeft uw boek mij enkele antwoorden kunnen aanreiken. Bescheiden antwoorden. Geen uitvoerige, langdradige verklaring. Ik meen het nu een heel klein beetje te
kunnen begrijpen. Vraag het mij niet
want ik zou enkel stotteren en stamelen.
Het antwoord ligt vervat in een gevoel.
Dat maakt het verwoorden moeilijk.
U was mijn eerste kennismaking met Japanse literatuur. U hebt weten te overtuigen. U bezorgde mij een hartverwarmend en
aangrijpend boek. Bij dit ene boek zal
het niet blijven. Ik ga verder zoeken. Naar andere Japanse literaire pareltjes.
Met vriendelijke groeten.
Link:
Haruki Murakami – Uitgeverij Atlas.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten