donderdag 27 september 2018

Uitgelezen: De monnik van Mokka. Brief aan Dave Eggers.

Beste Dave,
 
Het lijkt misschien vreemd maar ik wil u vertellen wat ik deed na het lezen van uw nieuwste boek.  Nieuwsgierigheid voerde mij naar www.portofmokha.com/story.  Dat was mogelijk.  Want uw boek vertelde een waargebeurd verhaal.  Elke gelijkenis met bestaande personen of gebeurtenissen berustte niet op louter toeval.  Die personen bestonden echt.  Die gebeurtenissen gebeurden echt.  Op die website vond ik de nodige achtergrondinformatie.  Op die website hoorde ik de hoofdpersoon, Mokhtar Alkhanshali, aan het woord.  Potentiële lezers van uw boek wil ik graag waarschuwen.  Potentiële lezers mogen zich niet onmiddellijk naar de betreffende website spoeden.  Zij moeten eerst uw boek lezen.  Enkel zo kunnen zij optimaal genieten van uw meeslepende verhaal.  Na het lezen mogen zij, net als ik, naar de website.  Niet vroeger.  Zo moet het.
 
Waarom ik dan begin met die website? Terwijl ik het eigenlijk over uw boek wil hebben.  Daartoe heb ik een specifieke reden.  Het meeste van wat ik doe, durf ik als beredeneerd te omschrijven.  Slechts heel af en toe reageer ik impulsief.  Niet in deze.  Zoals ik al zei, ik heb een reden.  Op de website vond ik de perfecte en beknopte omschrijving van uw boek.  Uw boek is een onwaarschijnlijk verhaal van overleven en wederopstanding.  Het is een verhaal van beschermengelen.  Een verhaal van ontsnappingen op het nippertje.  Maar bovenal is het een verhaal met een happy end.
 
Ik besef dat die beknoptheid niet onmiddellijk een motivatie is om het boek te lezen.  Want hoeveel boeken beantwoorden niet aan die omschrijving en zouden bijgevolg moeten gelezen worden.  Ik moet dus op zoek naar dat extraatje.  U hoeft niet te panikeren.  Uw boek reikt dat extraatje aan.  Veelvuldige malen heb ik luidop gezegd dat uw boek een fantastisch boek is.  Ik zei het tegen mijzelf.  Tegen personen die toevallig in mijn buurt waren terwijl ik aan het lezen was.
 
Ik was het bijna vergeten maar uw boek herinnert mij er aan dat zij nog wel degelijk bestaan.  Avonturiers bestaan.  Ik dacht dat zij enkel op het scherm bestonden.  Indiana Jones en consorten, u kent hen wel.  Ik had het bij het verkeerde eind.  Uw boek leverde mij het bewijs.  Mokhtar Alkhanshali is een avonturier.  Mokhtar Alkhanshali is een held.
 
Nu zou u kennen denken dat de term van avonturier eerder negatief geladen is.  Bij die omschrijving denkt u aan onstuimigheid.  Aan weinig of niet doortastend handelen.  Dat is niet het geval bij Mokhtar.  Mokhtar is een man met een welomlijnde missie.  Meer nog, Mokhtar is een man met een passie.  Een passie voor koffie.  Jemenitische koffie.  De glorie van die koffie wil hij in ere herstellen.  Om dat te doen moet hij het veilige Amerika verlaten.  Moet hij naar het onrustige Jemen.  Die onderneming kunnen wij gerust omschrijven als een avontuur.
 
De kans op succes lijkt bijna nihil.  Jemen is een land in oorlog.  Jemen is een land zonder regering.  In uw boek stelt u dat Jemen een tweede Syrië dreigt te worden.  Jemen kent verschillende regio’s.  Verschillende stammen.  Elk heeft zijn eigen agenda.  Die vele agenda’s botsen.  Leiden tot conflicten.  U hoeft niet veel fantasie te hebben om te beseffen dat handel drijven in dat land niet evident is.  Niet vrij van gevaar is.  Ik zou thuis gebleven zijn.  Ik zou er niet aan begonnen zijn.  Zou mijn eigen veiligheid verkiezen boven die grote onzekerheid.  Mokhtar niet.  Hij zet door.  Vertrekt naar Jemen.  Om te slagen.  Niet om te falen.
 
Uw boek doet datgene wat een boek moet doen.  Uw boek plaatst mij naast Mokhtar.  Het voelt alsof ik zijn reisgezel ben/word.  Wat Mokhtar ziet, zie ik.  Wat Mokhtar voelt, voel ik.  Wat Mokhtar proeft, proef ik.  Wat Mokhtar vreest, vrees ik.  Ik voel hetzelfde angstzweet bij de vele controleposten op de wegen van Jemen.  Mokhtar lijdt aan malaria.  Heeft diarree.  Wordt geveld door een galsteenaanval.  In al die ellendigheid staat hij niet alleen.  Ik voel mij net zo ellendig.  Zo lijkt het wel.  In het licht van bombardementen doet Mokhtar aan zelfreflectie.  Hij stel zich de vraag of hij een goed leven heeft gehad.  Ik stel mij diezelfde vraag.  Net als hem kijk ik de dood enkele malen in de ogen.  U zal heel misschien zeggen dat ik bij dit alles toch neig naar enige overdrijving.  Dat is het niet.  Ik zeg zoals het was.  Ik zat in het verhaal.  Meer nog.  Ik zat in het vliegtuig.  Naast Mokhtar.  Ik zat in de wagen.  In de boot.  Nooit liet ik hem los.  Altijd was ik bij hem.  Van begin tot eind.  Ik stond aan dat standbeeld.  Toen hij die inval kreeg.  Toen hij zijn missie vorm gaf.  Ik stond op het dak van zijn appartement in San Francisco.  Toen wij samen zagen dat een schip zijn lading koffie binnenbracht.  Toen hij besefte dat hij geslaagd was in zijn opdracht.  
 
Zijn droom wordt werkelijkheid.  Uw boek herinnert de lezer aan wat Amerika is of was.  Een land van onbegrensde mogelijkheden en niet-aflatende gastvrijheid.  U plaatst kanttekeningen hierbij.  Durft die claim in twijfel te trekken.  Recente tijden leveren bewijs dat die mogelijkheden toch meer begrensd worden.  Voor sommigen.  Dat die gastvrijheid niet langer een zekerheid is.  Voor sommigen.  Niet iedereen kan de American Dream beleven.  Dat zegt u.  Dat schrijft u.  Dat Mokhtar toch zijn Amerikaanse Droom kan realiseren, is de grote verdienste van Mokhtar zelf.  Met de hulp van enkele vrienden.  Van enkele gelijkgestemde zielen.
 
U vertelt meer dan enkel het verhaal van Mokhtar.  Dat verhaal geeft u de kans om de geschiedenis te vertellen van koffie.  De fascinerende geschiedenis.  U voert ons mee naar India.  Naar Nederland.  Naar Frankrijk.  Naar Portugal.  Naar Brazilië.  Wij reizen de wereld rond.  Samen met de koffiebessen.  Interessant.  Bijzonder interessant.  U vertelt over de koffieteelt.  Geen enkele andere teelt zou zo arbeidsintensief zijn.  Het telen van koffie vraagt om geduld.  Om vakmanschap.  Om liefde en passie.  De koffieteelt wordt bijzonder tastbaar.  De lezer wordt een beetje koffieboer.  
 
U weet dat alle goede dingen uit drie bestaan.  Zonder twijfel kent u dat gezegde.  U voegt dus nog een verhaal toe.  U vertelt het verhaal van Jemen.  U vertelt het verhaal van een stille oorlog.  Een oorlog, die gevoerd wordt buiten het oog van de media.  U toont de ellende.  U toont hoe de mens opnieuw slechts een kwetsbare speelbal is in het spelletje, dat netjes omschreven wordt als wereldpolitiek.
 
Mokhtar is een avonturier.  Hij is ook een held.  Dat heb ik reeds gezegd.  Geschreven.  Het is echt wel zo.  Het is werkelijk zo.  Want in uw verhaal lees ik hoe hij mensen hoop geeft.  Hoe hij mensen doet dromen.  Hoe hij mensen een vooruitzicht biedt.  Hoe hij mensen steunt.  Door dik en dun.  Hoe hij mensen vertrouwen schenkt.  En dat vertrouwen nooit schendt.  Zijn grote droom maakt hem niet blind.  Maakt hem niet doof.  Integendeel.  Hij wil die droom delen.  Met velen.  Velen wil hij in zijn droom betrekken.  Zodat velen het uiteindelijk beter zullen hebben.
 
Beste Dave.  Ik drink wel eens een kopje koffie.  Na het lezen van uw boek zal dat nooit meer hetzelfde zijn.  In elk kopje zal ik voortaan een beetje Mokhtar proeven.  In elk kopje zal ik de geschiedenis proeven.  In elk kopje zal ik het zweet van die vele boeren proeven.  In elk kopje zal ik de schoonheid en kwetsbaarheid van Jemen proeven.  Jawel, koffie zal nooit meer hetzelfde zijn.  U hoeft zich hiervoor niet te excuseren.  Zeer zeker niet.  Ik wil u danken.  Dat is wat ik wil doen.  Want u schreef een machtig boek.  Een magistraal boek.  Een boek, dat bewust maakt.  Een boek, dat herinnert aan wat iets werkelijk is.  U doet het op een meeslepende wijze.  Op een wijze, dat enkel bewondering kan opwekken.  Voor dat alles wil ik u graag en uitgebreid danken.
 
Met vriendelijke groeten.

 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten