Wild! Van de Spits. Een bijdrage in het mobiliteitsdebat? Brief aan Annick De Ridder.

Beste Annick,

 

De fileproblematiek.  Altijd een goed onderwerp voor een verhit debat.  Iedereen heeft wel een oplossing.  Meer nog, iedereen lijkt te denken dat zijn oplossing een einde zal stellen aan de problematiek.  Ondanks alle mogelijke voorstellen tot oplossing blijft de Belg in de file staan.  Elke dag lijken de files net iets langer geworden.  Het bestaan van de files lijkt de enige constante in het hele debat.  Wat ook nauwelijks verandert, is het weinig vernieuwend denken inzake oplossend vermogen.  Toch op politiek vlak.  Missing links worden aangelegd met de belofte in zich de verkeersopstopping eindelijk weg te nemen.  Wat in de praktijk dan weer uitdraait op een sof.  Een aanpak van de firmawagens wordt al te vaak aangekondigd maar die beloofde gestrengheid kalft snel af als het er op aankomt de daad bij het woord te voegen.  Extra rijbanen komen als aanvulling op de bestaande drie, vier of vijf rijstroken.  Dat extra rijstroken ook extra verkeer aantrekken lijkt al te gemakkelijk vergeten te worden.  Maar de indruk wordt dan toch minstens gewekt dat men de ernst van de situatie wel onderkent.

 

Een frisse wind in het politieke debat rond mobiliteit? Bijna zou ik wild van neen schudden met het hoofd.  Maar dan was er vorige week toch dat vreemde voorstel van de SP.A.  De partij stelde voor automobilisten te belonen die niet in de file gaan staan.  De partij toonde hiermee aan dat het best wel interessant kan zijn om even over de grenzen te gaan kijken.  Om daar goede ideeën te gaan pikken.  Omdat de partij beseft dat het warm water niet elke keer opnieuw moet uitgevonden worden.  Omdat zij merken dat goede ideeën in het buitenland hun nut reeds bewezen hebben en dat het daarom niet slecht zou zijn deze ideeën te kopiëren.

 

Wild! Van de Spits.  Dat is de naam van het spitsmijdenproject, dat in Rotterdam nu voor de tweede maal wordt uitgerold.  Bedoeling van het project is dat de deelnemers zich engageren om zo veel mogelijk de spits op een bepaald traject te mijden.  Hoe meer die deelnemers de spits mijden, hoe hoger het bedrag dat zij maandelijks uitbetaald krijgen.  Dat is heel kort en bondig uitgelegd wat de bedoeling van het project is.  Verdere details over registreren, uitbetalen of controleren kan nagelezen worden op de site van de actie.

 

Beste Annick, ik meen te mogen geloven dat u niet hebt doorgeklikt naar die site.  Dat leid ik af uit uw reactie.  U serveerde het voorstel onmiddellijk af.  U stelde dat fileproblemen niet op te lossen zijn door het uitdelen van belastinggeld.  Een beetje flauw.  Met een spijtige reactie gooit u het kind met het badwater weg.  Uw zorg om een goede besteding van het belastinggeld kan ik oprecht delen.  Maar juist die bezorgdheid had u moeten dwingen even te kijken naar de resultaten van het Nederlandse project.

 

Uit een bevraging van de bijna elfduizend deelnemers aan de vorige editie blijkt dat 87% van de deelnemers zich bereid verklaart ook na het project de spits te mijden.  Tijdens hun deelname hebben zij kennis kunnen maken met alternatieven voor de wagen: carpoolen, de fiets, het openbaar vervoer, thuiswerken, … Zij ondervonden de voordelen van de alternatieven.  Tijdswinst, kostenbesparing en fitheid werden vaak aangehaald als toch wel interessante baten.  Die baten zorgen er voor dat na verloop van tijd de financiële beloning niet meer van primordiaal belang is.  Andere voordelen gaan zwaarder doorwegen in de keuze van de alternatieven.

 

Eén van de best mogelijke oplossingen voor het fileprobleem is auto’s van de baan houden.  Dit project toont dat het mogelijk is.  Aanvankelijk met een financiële beloning, later zonder.  Ik durf dan ook te stellen dat deze weg verder moet bewandeld worden.  Wij moeten mensen overtuigen de wagen aan de kant te laten.  Het voorstel van de SP.A past hierin.  Met hun voorstel een proefproject uit te rollen over de Antwerpse Ring hopen zij dagelijks vijfduizend wagens uit de spits weg te halen.  Dat zou zeven tot tien procent minder voertuigen betekenen op de drukste trajecten.  Uit onderzoek blijkt dat tien procent minder voertuigen de files tot veertig procent korter maakt.

 

Om het belang van de fileproblematiek aan te tonen, wordt telkens verwezen naar de economische impact.  Naar de kost van de files voor de bedrijven.  Dit project kan een verlichting betekenen van deze kost.  Dat belastinggeld hiervoor wordt aangewend lijkt mij een te verdedigen keuze.  Uitdelen van belastinggeld zou ik dit daarom niet noemen.  Wel zou ik het eerder omschrijven als een te overwegen beleidsoptie in het mobiliteitsdossier.

 

U pleit voor alternatieven.  Wij weten wat dat inhoudt.  Het openbaar vervoer wordt duurder gemaakt.  Lijnen worden afgeschaft.  Het uurschema van het openbaar vervoer wordt ingekrimpt.  Met uw beleid vernietigt u de overlevingskansen van een modern openbaar vervoer.  U verbant datzelfde openbaar vervoer naar de marge.  Uw coalitiepartner CD&V zet dan weer alles in op het rekeningrijden.  Daarvan verwachten zij alle heil.  Zij geloven heilig in het principe dat de gebruiker betaalt.  Zij menen dat mensen enkel dan zullen uitkijken naar andere alternatieven.  Verkeerdelijk stellen zij dat het Nederlandse project mensen beloont omdat zij met de wagen rijden.  Dat is het juist niet.  Het tracht het gedrag te sturen.  Het tracht mensen te doen uitwijken naar alternatieven.  Net zoals het rekeningrijden dus.  Waarom dan toch een tegenstander zijn?

 

Ik meen dat het Nederlandse project zijn verdienste heeft.  Ik meen dat een proefproject in België dient overwogen te worden.  Omdat ik meen dat gedragswijziging één van de meest blijvende en doortastende oplossingen kan zijn in het bijzonder boeiende mobiliteitsdebat.

 

Ik ken de afkeer van uw partijvoorzitter voor de socialisten.  Maar dat betekent toch niet dat alle voorstellen vanuit die partij meteen dienen afgebrand te worden.  Of toch wel?

 

Met vriendelijke groeten.